Η λαρυγγομαλάκυνση είναι η συχνότερη συγγενής πάθηση του λάρυγγα και χαρακτηρίζεται από ένα είδος θορυβώδους αναπνοής που ονομάζεται συριγμός, κατά την εισπνοή.
Εμφανίζεται λίγες μέρες ή εβδομάδες μετά τη γέννηση. Οφείλεται σε χαλαρότητα των ιστών του λάρυγγα, με αποτέλεσμα όταν ο αέρας εισέρχεται στους πνεύμονες κατά την εισπνοή, να “παρασύρει” τους αδύνατους και χαλαρούς ιστούς προς τον αυλό του λάρυγγα και έτσι να κλείνει μερικά ή ολικά η δίοδος του αέρα. Απ΄αυτήν την σύγκλειση των τοιχωμάτων προκύπτει ένας θόρυβος, ο οποίος μπορεί να ποικίλει σε ένταση και συχνότητα. Μπορεί να είναι ένα ήπιο σφύριγμα μέχρι ένας πιο δυνατός και επαναλαμβανόμενος ήχος που θυμίζει «φωνή γαλοπούλας». Κατά την εκπνοή ο αέρας εξέρχεται κανονικά, χωρίς δυσκολία, απωθώντας τον χαλαρό λάρυγγα για να περάσει μέσα από αυτόν.
Ο συριγμός γίνεται εντονότερος όταν το παιδί κλαίει ή σιτίζεται, κατά τη διάρκεια μιας ίωσης του αναπνευστικού συστήματος και παρατηρείται κυρίως σε κάποιες θέσεις του σώματος (πχ. όταν είναι ξαπλωμένο σε ύπτια θέση, δηλαδή “ανάσκελα”). Συνήθως ο συριγμός και η αναπνοή βελτιώνονται στην πρηνή θέση (“μπρούμυτα”) και μάλιστα όταν το σαγόνι του παιδιού είναι ανασηκωμένο.
Σε μερικά βρέφη σπάνια, αν η δυσκολία στην αναπνοή είναι έντονη μπορεί να παρατηρηθούν κυάνωση (μελάνιασμα), εισολκή των μεσοπλεύριων διαστημάτων και ακόμα σπανιότερα παραμόρφωση του θώρακα και καρδιοπάθεια. Συχνά στα παιδιά αυτά συνυπάρχει “γαστρο-οισοφαγική παλινδρόμηση”, μία πάθηση που επιτρέπει στα όξινα υγρά του στομάχου να ανεβαίνουν συχνά προς τα πάνω, ερεθίζοντας τον λάρυγγα και κάνοντας ακόμα χειρότερη την κατάσταση.
Τα συμπτώματα της λαρυγγομαλάκυνσης συνήθως επιδεινώνονται προοδευτικά κατά τους πρώτους μήνες της ζωής. Από τον 6ο μήνα της ζωής όμως, παρατηρείται βελτίωση της κατάστασης και τελικά υποχωρούν τελείως μέχρι το δεύτερο έτος του παιδιού. Σπάνια, μπορεί να διαρκέσουν μέχρι το 3ο και 4ο έτος. Η λαρυγγομαλάκυνση στα περισσότερα βρέφη έχει καλοήθη χαρακτήρα και πορεία και δεν επηρεάζει σημαντικά την ανάπτυξη του παιδιού.
Γενικά μέτρα που βοηθούν την μείωση του συριγμού στην λαρυγγομαλάκυνση είναι:
α) αλλαγή της στάσης του σώματος κατά τη σίτιση
β) σίτιση του βρέφους αργά και προσεκτικά
γ) προφύλαξη από ιώσεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος
δ) θεραπεία συνυπάρχουσας γαστρο-οισοφαγικής παλινδρόμησης
Εκτός από την λαρυγγομαλάκυνση, συριγμός μπορεί να προκληθεί και από άλλες παθήσεις, συγγενείς ή όχι, όπως παράλυση των φωνητικών χορδών, φλεγμονές και τραυματισμοί του λάρυγγα, καλοήθεις και κακοήθεις όγκοι κ. ά.
Γενικά ο συριγμός σαν σύμπτωμα είναι σοβαρό και δεν πρέπει να παραβλέπεται, αλλά να αξιολογείται άμεσα από παιδίατρο. Το ιστορικό και η κλινική εξέταση του βρέφους είναι συνήθως αρκετά για την διάγνωση. Αν η διάγνωση είναι επισφαλής, ο παιδίατρος μπορεί να ζητήσει εξέταση και εκτίμηση από ΩΡΛ ιατρό, ο οποίος θα συστήσει τις απαραίτητες εξετάσεις όπως άμεση ή έμμεση λαρυγγοσκόπηση, με ή χωρίς αναισθησία. Με τη λαρυγγοσκόπηση γίνεται παρατήρηση του λάρυγγα κατά την αναπνοή, με ειδικά όργανα (ενδοσκόπια, λαρυγγοσκόπια) και αναλόγως των ευρημάτων ακολουθείται η κατάλληλη θεραπεία.