H ρινορραγία (αιμορραγία από την μύτη) συμβαίνει συχνά κατά την παιδική ηλικία. Υπάρχουν παιδιά που εμφανίζουν την τάση για συχνές ρινορραγίες. Με την αύξηση της ηλικίας τα επεισόδια μειώνονται και εξαφανίζονται κατά την εφηβική ηλικία. Οι συχνές ρινορραγίες ανησυχούν τους γονείς, αλλά συνήθως δεν είναι επικίνδυνες. Τείνουν να είναι συχνότερες σε ξηρά κλίματα και γενικά συμβαίνουν συχνότερα όταν είναι πιο ξηρός ο ρινικός βλεννογόνος. Οι ρινορραγίες διακρίνονται σε πρόσθιες (90%- 95% των περιπτώσεων) και οπίσθιες ανάλογα με το μέρος της μύτης που αιμορραγεί.
Αίτια της ρινορραγίας:
Το μπροστινό εσωτερικό τμήμα της μύτης διαθέτει πολλά μικρά αγγεία που είναι σχετικά εύκολο να τραυματιστούν. Γι αυτό και οι περισσότερες ρινορραγίες συμβαίνουν σε αυτό το τμήμα της μύτης, στους ρώθωνες. Οι παράγοντες που συμβάλλουν στην δημιουργία της ρινικής επίσταξης είναι:
- Το «σκάλισμα» της μύτης είναι συχνή συνήθεια πολλών παιδιών της προσχολικής και σχολικής ηλικίας
- Ο τραυματισμός της μύτης
- Το υπερβολικά δυνατό φύσημα της μύτης
- Ο ξηρός αέρας του περιβάλλοντος
- Οι ιογενείς λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος και η ρινική καταρροή
- Η αλλεργική ρινίτιδα
- Η υπερβολική χρήση του φυσιολογικού ορού στην μύτη και η συχνή ρινική αναρρόφηση
- Η παρατεταμένη χρήση αγγειοσυσπαστικών σταγόνων στην μύτη, με συνέπεια αντιδραστική αγγειοδιαστολή και αιμορραγία
- Η ύπαρξη ξένου σώματος στην μύτη, συνήθως σε παιδιά προσχολικής ηλικίας
Ωστόσο, συχνά η ρινορραγία συμβαίνει χωρίς εμφανή αιτία.
Αντιμετώπιση της ρινορραγίας
- Πρώτα από όλα χρειάζεται να ηρεμήσουμε το παιδί. Η ένταση και το κλάμα μπορεί να επιτείνουν την αιμορραγία.
- Συμπιέζουμε τα ρουθούνια το ένα προς το άλλο για 5 με 10 λεπτά χωρίς να διακόπτουμε ενδιάμεσα την πίεση για να ελέγχουμε αν σταμάτησε η αιμορραγία.
- Δεν βάζουμε το παιδί να ξαπλώσει. Αντίθετα, το βάζουμε καθιστό με μια μικρή κλίση της κεφαλής προς τα εμπρός, ώστε να αποφευχθεί η κατάποση αίματος.
Μπορούμε να τοποθετήσουμε τυλιγμένο με πετσέτα πάγο ή κρύα κομπρέσσα στην ρίζα της μύτης. - Εάν η αιμορραγία δεν σταματάει, επαναλαμβάνουμε από την αρχή τα παραπάνω βήματα.
- Δεν βάζουμε μέσα στη μύτη και στα ρουθούνια επιθέματα, γάζες, χαρτί ή βαμβάκι.
Η επικοινωνία με τον παιδίατρο είναι απαραίτητη όταν:
- Δεν σταματά η ρινορραγία με τα παραπάνω μέτρα μετά από 20 λεπτά ή σύντομα υποτροπιάζει
- Η ρινορραγία προήλθε από σημαντικό χτύπημα στο κεφάλι.
- Η αιμορραγία είναι μεγάλη και το παιδί νιώθει αδύναμο, αναπνέει δύσκολα ή τείνει να χάσει τις αισθήσεις του
- Οι αιμορραγίες δεν συμβαίνουν μόνο στην μύτη, αλλά το παιδί εμφανίζει αιμορραγία από άλλο μέρος του σώματος (όπως αίμα στα κόπρανα, αίμα στα ούρα, αίμα από τα ούλα, αιμορραγίες στο δέρμα – μώλωπες, πετέχειες)
- Υπάρχει υποψία ότι στη μύτη του παιδιού υπάρχει ξένο σώμα (συνυπάρχει οροπυώδης, πράσινη δύσοσμη ρινική έκκριση)
Πότε χρειάζεται περαιτέρω έλεγχος:
- Συνήθως δεν απαιτούνται περαιτέρω εξετάσεις.
- Σε περιπτώσεις επαναλαμβανόμενων ρινορραγιών ή έντονων, μπορεί να χρειαστεί λεπτομερής εξέταση από ΩΡΛ- ιατρό. Σπάνια ο ΩΡΛ- ιατρός προβαίνει σε καυτηριασμό του αγγείου που αιμορραγεί συχνά.
- Επίσης σε περιπτώσεις έντονων ή επαναλαμβανόμενων αιμορραγιών, ιδιαίτερα αν συνυπάρχουν αιμορραγίες σε άλλα μέρη του σώματος, χρειάζεται αιματολογικός έλεγχος.
- Περαιτέρω έλεγχος απαιτείται όταν η ρινορραγία είναι αποτέλεσμα κάκωσης της κεφαλής ή του προσωπικού κρανίου.
Πρόληψη ρινικής επίσταξης:
- Εάν ο αέρας στο δωμάτιο του παιδιού είναι ξηρός πρέπει να χρησιμοποιείται υγραντήρας.
- Το παιδί από μικρή ηλικία (2-3 ετών) πρέπει να μάθει να φυσάει τη μύτη του και να αποφεύγει να βάζει το δάχτυλό του ή αντικείμενα στη μύτη.
- Πρέπει να αποφεύγεται η υπερχρήση αποσυμφορητικών σταγόνων, φυσιολογικού ορού ή ρινικής αναρρόφησης.
- Λίγη βαζελίνη στα ρουθούνια μπορεί να βοηθήσει στην διατήρηση της υγρασίας της ρινικής κοιλότητας.
- Η αλλεργική ρινίτιδα πρέπει να αντιμετωπίζεται με την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή.