Λοίμωξη COVID-19 και παιδιά του σχολείου
Λίγα λόγια για την λοίμωξη….
Η λοίμωξη COVID-19 (Corona Virus Disease 2019) οφείλεται στον ιό SARS-CoV-2 (Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus 2), ο οποίος μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων που αποβάλλονται μέσω της ομιλίας, μέσω βήχα ή πταρμού, ή με άμεση ή έμμεση επαφή με εκκρίσεις του αναπνευστικού συστήματος (δηλαδή μέσω μολυσμένων χεριών, όταν αυτά έρχονται σε επαφή με το στόμα, τη μύτη ή τα μάτια, ή με επιμολυσμένες επιφάνειες).
Ο μέσος χρόνος επώασης της νόσου, δηλαδή το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ της μόλυνσης και της εκδήλωσης των συμπτωμάτων, είναι κατά μέσο όρο 5-6 ημέρες, με εύρος 2- 14 ημέρες.
Ευτυχώς όπως φαίνεται από τα μέχρι σήμερα δεδομένα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, λιγότερο από 5% των καταγεγραμμένων κρουσμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση αφορά παιδιά, ενώ διεθνώς το ποσοστό των προσβεβλημένων παιδιών κυμαίνεται από 1-7%.
Η λοίμωξη COVID-19 στα παιδιά συνήθως εκδηλώνεται με ηπιότερα συμπτώματα ή είναι ασυμπτωματική και εμφανίζει σημαντικά μικρότερη θνητότητα. Ειδικότερα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση η θνητότητα σε ηλικίες κάτω των 19 ετών υπολογίζεται σε ποσοστό 0,03%.
Ποια είναι τα συμπτώματα της λοίμωξης COVID-19 στα παιδιά;
Τα συχνότερα συμπτώματα της λοίμωξης COVID-19 στα παιδιά είναι πυρετός και βήχας. Άλλα συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν είναι:
- Δυσκολία στην αναπνοή
- Μυαλγίες
- Ρίγος
- Πονοκέφαλος
- Δυσκαταποσία
- Ναυτία / έμετος
- Κοιλιακός πόνος, διαρροϊκές κενώσεις
Τι γνωρίζουμε για την μετάδοση της νόσου στα παιδιά…
Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής διαθέσιμα δεδομένα, η πλειονότητα των παιδιών με λοίμωξη COVID-19, έχει καταγραφεί στο πλαίσιο ενδοοικογενειακής μετάδοσης. Από τα αποτελέσματα διερεύνησης περιστατικών που ανιχνεύθηκαν σε σχολικό περιβάλλον, προκύπτει ότι η μετάδοση της νόσου μεταξύ των παιδιών και από παιδιά σε ενήλικες είναι μάλλον ασυνήθης και συνεπώς, με την προϋπόθεση της συστηματικής εφαρμογής των απαραίτητων μέτρων προφύλαξης, οι εκπαιδευτικές μονάδες δεν αποτελούν περιβάλλον με αυξημένη δυναμική διασποράς του ιού σε σχέση με ανάλογους χώρους κοινωνικής δραστηριότητας των παιδιών.
Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς για να περιοριστεί η μετάδοση της νόσου στο σχολικό περιβάλλον;
Οι γονείς πρέπει να ελέγχουν τα παιδιά, για ενδεχόμενη εμφάνιση συμπτωμάτων και με θερμομέτρηση, πριν την αναχώρησή τους από το σπίτι.Τα παιδιά που εμφανίζουν πυρετό ή/και άλλα συμπτώματα συμβατά με λοίμωξη COVID-19 απαγορεύεται να προσέρχονται στο σχολείο. Πρέπει να υπάρχει από την πλευρά των γονέων, ευαισθητοποίηση και εγρήγορση για την πρώιμη αναγνώριση συμπτωμάτων. Σε περίπτωση εμφάνισης ακόμα και ήπιων συμπτωμάτων συμβατών με λοίμωξη COVID-19 (π.χ. βήχας, πυρετός, πονόλαιμος, γαστρεντερικά συμπτώματα) παραμονή στο σπίτι και ενημέρωση των υπευθύνων του σχολείου και φυσικά του θεράποντος παιδιάτρου. Η ένδειξη για διενέργεια εργαστηριακού ελέγχου θα τίθεται ανάλογα με την κρίση του θεράποντος παιδιάτρου, ο οποίος θα αξιολογεί την κλινική εικόνα του παιδιού και τα επιδημιολογικά δεδομένα σε επίπεδο τμήματος, σχολείου ή/και γεωγραφικής περιοχής. Καλό είναι να διενεργείται test για κορονοϊό, έτσι ώστε να εντοπιστούν οι πραγματικοί ασθενείς, να απομονωθούν οι πάσχοντες και οι επαφές αυτών.
Τα παιδιά με πυρετό και συμπτώματα από το αναπνευστικό σύστημα, θα πρέπει να επιστρέψουν στο σχολείο μετά από 2 με 3 24ωρα απυρεξίας και υποχώρηση των συμπτωμάτων, ή 10 ημέρες από την έναρξη των συμπτωμάτων και ας μην έχουν εμφανίσει ιδιαίτερο πυρετό. Πάντα την επιστροφή στο σχολείο πρέπει να την εγκρίνει ο θεράπων παιδίατρος και αν υπάρχει άλλη διάγνωση, μπορεί το παιδί να επιστρέψει νωρίτερα στο σχολικό περιβάλλον.
Γενικά όμως συστήνεται στα παιδιά και στους γονείς τους όσο αυτό είναι εφικτό, να αποφεύγεται η στενή επαφή τους σε χώρους εκτός σχολείου, με οποιοδήποτε άτομο εμφανίζει πυρετό ή συμπτώματα από το αναπνευστικό σύστημα, όπως βήχα ή πταρμό.
Γενικές οδηγίες για τα παιδιά στο χώρο του σχολείου… και όχι μόνο εκεί…
- Nα αποφεύγεται η επαφή των χεριών με τα μάτια, τη μύτη και το στόμα.
- Να αποφεύγεται η κοινή χρήση των μολυβιών, των στυλό, των μαρκαδόρων και άλλων προσωπικών αντικειμένων. Το κάθε παιδί θα πρέπει να χρησιμοποιεί μόνο τα δικά του αντικείμενα.
- Σε βήχα ή φτέρνισμα, να καλύπτεται η μύτη και το στόμα με το μανίκι στο ύψος του αγκώνα ή με χαρτομάντιλο, να απορρίπτεται το χρησιμοποιημένο χαρτομάντιλο στους κάδους απορριμμάτων και να ακολουθεί επιμελές πλύσιμο των χεριών.
- Τα παιδιά δεν πρέπει να πίνουν νερό απευθείας από τη βρύση με το στόμα, καθώς και να χρησιμοποιούν κοινά σκεύη όπως ποτήρια και μπουκάλια. Συστήνεται η χρήση ατομικού μπουκαλιού ή παγουριού από το κάθε παιδί.
- Να γίνεται τακτικό και επιμελές πλύσιμο των χεριών με υγρό σαπούνι και νερό, για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα, όταν είναι εμφανώς λερωμένα, και οπωσδήποτε πριν τη λήψη τροφής και υγρών, μετά την επίσκεψη στην τουαλέτα και μετά από πιθανή επαφή με εκκρίσεις ή άλλα σωματικά υγρά. Πρέπει να ακολουθεί προσεκτικό στέγνωμα χεριών με χάρτινες χειροπετσέτες μιας χρήσης και απόρριψή τους στους κάδους απορριμμάτων.
- Η υγιεινή των χεριών μπορεί να επιτευχθεί και με την χρήση αντισηπτικού διαλύματος για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα.
Γιατί οι άνθρωποι πρέπει να φορούν μάσκες αυτήν την περίοδο;
- Ο νέος κορωνοϊός ή αλλιώς SARS-CoV-2 μπορεί να προκαλέσει λοίμωξη του αναπνευστικού και άλλες εκδηλώσεις της νόσου COVID-19.
- Η λοίμωξη αυτή μπορεί να μην προκαλέσει συμπτώματα ή τα συμπτώματα να είναι πολύ ήπια. Μερικοί όμως άνθρωποι, όπως αυτοί που έχουν αυξημένο κίνδυνο (π.χ. μεγάλης ηλικίας ή έχουν σοβαρά προβλήματα υγείας), μπορεί να νοσήσουν πολύ σοβαρά, να χρειαστούν μακρόχρονη νοσηλεία στο νοσοκομείο και να κινδυνεύσει η ζωή τους.
- Σπάνια μπορεί να νοσήσουν σοβαρά ακόμη και νεαρά σε ηλικία άτομα ή παιδιά που δεν έχουν πρόβλημα υγείας
- Ακόμη και άτομα που δεν έχουν συμπτώματα, μπορούν να μεταδώσουν τον ιό μέσω των σταγονιδίων που εκπέμπονται όταν μιλούν, τραγουδούν και ιδιαίτερα όταν φτερνίζονται ή βήχουν.
- Η μετάδοση του ιού είναι πολύ εύκολη όταν η απόστασή μας είναι μικρότερη από ενάμιση μέτρο.
Γιατί η μάσκα είναι ένα δυνατό όπλο για να περιορίσουμε τη διασπορά του νέου κορωνοϊού;
- Περιορίζει την έκθεση μας στα σταγονίδια των άλλων που «φιλοξενούν» τον ιό στο φάρυγγα τους και έτσι μπορεί να μας προφυλάξει από το να κολλήσουμε κι εμείς τον ιό.
- Προστατεύει τους γύρω μας από τον ιό που πιθανόν έχουμε εμείς στο φάρυγγα μας, ακόμη και χωρίς να έχουμε συμπτώματα.
- Η χρήση μάσκας από όλους μας θα αποτρέψει νέο μεγάλο κύμα πανδημίας και την ανάγκη για τη λήψη αυστηρών περιοριστικών μέτρων στην περιοχή όπου ζούμε.
Η μάσκα, η διατήρηση απόστασης από τους άλλους και η υγιεινή των χεριών είναι το χρυσό τρίπτυχο για να συνεχίσουμε ήρεμα τη ζωή μας.
Οδηγίες για τη σωστή χρήση της μάσκας
Αποδεκτές για χρήση στα παιδιά είναι οι υφασμάτινες μάσκες και οι απλές χειρουργικές μάσκες, πάντα στο κατάλληλο μέγεθος για την ηλικία του παιδιού. Δεν επιτρέπονται οι προσωπίδες, τόσο στα παιδιά όσο και στους εκπαιδευτικούς.
α. Πώς φοράω τη μάσκα
Πριν εφαρμόσω τη μάσκα στο πρόσωπό μου: Πλένω προσεκτικά τα χέρια μου με νερό και σαπούνι για τουλάχιστον ½ λεπτό. Ξεπλένω με τρεχούμενο νερό, σκουπίζω τα χέρια με χειροπετσέτα μιας χρήσης, κλείνω με αυτήν την βρύση και την πετάω στον κάδο απορριμμάτων. Εναλλακτικά τρίβω καλά τα χέρια με αλκοολούχο αντισηπτικό υγρό μέχρι αυτό να στεγνώσει. ΔΕΝ ξεχνώ κανένα σημείο των χεριών και επιμένω ανάμεσα στα δάκτυλα.
- Με στεγνά και καθαρά χέρια αφαιρώ τη καθαρή μάσκα μου από το σακουλάκι που τη φυλάω, πιάνοντάς τη από το λαστιχάκι. Φέρνω τη μάσκα προσεκτικά στο πρόσωπό μου ώστε η ανοιχτόχρωμη πλευρά (εσωτερική) να ακουμπήσει τη μύτη και το στόμα μου κρατώντας το λαστιχάκι ακόμη με το χέρι.
- Με το άλλο χέρι εφαρμόζω το ένα λάστιχο στο αυτί μου και με αργή και προσεκτική κίνηση περνάω το δεύτερο λάστιχο και στο άλλο αυτί.
- Όταν τοποθετήσω και τα δύο λαστιχάκια στα αυτιά μου, φέρνω τα δάκτυλά μου στις δύο πλευρές της μύτης και πιέζω το έλασμα που έχει η μάσκα ώστε να αγκαλιάσει τη μύτη μου και συνεχίζω την απαλή κίνηση προς και πάνω στα ζυγωματικά μου.
- Τραβώ με ήπιες κινήσεις τη μάσκα από την κάτω πλευρά ώστε να ξεδιπλώσει και να αγκαλιάσει το πηγούνι μου.
- Ελέγχω ότι η μάσκα έχει εφαρμόσει καλά στο πρόσωπό μου και την νιώθω άνετα. Δοκιμάζω να μιλήσω για να καταλάβω ότι όταν χρειαστεί να το κάνω, αυτή δεν θα πέσει από τη μύτη μου.
- Θυμάμαι πάντα ότι εάν η μάσκα δεν εφαρμόζει απόλυτα στο στόμα και την μύτη μου και αφήνει κενά στο πρόσωπο μου δεν προσφέρει προστασία, αντιθέτως απλά με δυσκολεύει.
Tip!! Κάντε εφαρμογή μπροστά στον καθρέπτη τις πρώτες φορές ώστε να είστε σίγουροι για τις κινήσεις όταν δεν θα έχετε αυτήν την δυνατότητα.
β. Πως χειρίζομαι τη μάσκα – τα ΠΡΕΠΕΙ…
- Φορώ μάσκα σε εσωτερικούς χώρους και σε εξωτερικούς χώρους όταν υπάρχει συνωστισμός.
- Φορώ μάσκα που δεν είναι χαλαρή στο πρόσωπό μου.
- Χρησιμοποιώ πάντα καθαρή και χωρίς φθορές μάσκα.
- Φυλάω τη μάσκα σε καθαρό σακουλάκι πριν την φορέσω.
- Τοποθετώ τη μάσκα μέσα στο σακουλάκι κρατώντας την από το ένα λάστιχο.
- Τοποθετώ την κάθε μάσκα σε ξεχωριστό σακουλάκι.
- Έχω πάντα μαζί μου στο σχολείο τουλάχιστον δύο μάσκες (σε ξεχωριστά σακουλάκια η καθεμιά).
- Αφαιρώ τη μάσκα από το πρόσωπό μου τραβώντας ταυτόχρονα και τα δύο λαστιχάκια.
- Τρίβω τα χέρια μου με αντισηπτικό διάλυμα μετά την αφαίρεση της μάσκας.
- Χειρίζομαι σωστά τη μάσκα που θέλω να αφαιρέσω για λίγο: αφαιρώ τη μάσκα όπως περιγράφηκε παραπάνω, την κρατώ από τα λαστιχάκια και την διπλώνω με την εσωτερική πλευρά προς τα μέσα, την τοποθετώ στο σακουλάκι της.
- Πλένω κάθε μέρα τις μάσκες που έχω χρησιμοποιήσει την ίδια μέρα.
- Πλένω τη μάσκα καλά, στο χέρι ή σε πλυντήριο, χρησιμοποιώ νερό σε υψηλή θερμοκρασία τουλάχιστον 60°C, και όταν στεγνώσει τη σιδερώνω καλά και την τοποθετώ σε καθαρό σακουλάκι.
- Η μάσκα είναι το πιο προσωπικό μου αντικείμενο.
Πώς χειρίζομαι τη μάσκα – τα ΔΕΝ …
- Δεν αφαιρώ τη μάσκα μου όταν βρίσκομαι σε εσωτερικούς χώρους ή σε εξωτερικούς χώρους όταν η απόσταση είναι μικρότερη του ενάμιση μέτρου από άλλο άτομο.
- Δεν κατεβάζω την μάσκα όταν θέλω να μιλήσω σε κάποιον.
- Δεν αγγίζω το μπροστινό μέρος της μάσκας.
- Δεν αφήνω την μάσκα να πέσει από τη μύτη μου.
- Δεν κατεβάζω τη μάσκα στο πηγούνι μου ούτε αφήνω έξω μύτη ή στόμα.
- Δεν φορώ μάσκα που νιώθω υγρή.
- Δεν φορώ μάσκα που είναι βρώμικη ή έχει φθορές (σχισίματα ή οπές). Δεν μοιράζομαι τη μάσκα μου με κανέναν άλλο, ακόμη και εάν αυτός είναι το πιο κοντινό μου άτομο, και δεν την αφήνω εκτεθειμένη στα αγγίγματα άλλων
- Δεν αφήνω τη μάσκα μου σε επιφάνειες (καρέκλες, θρανία, τραπεζάκια κλπ.)
- Δεν χρησιμοποιώ ποτέ το ίδιο σακουλάκι για διαφορετικές μάσκες, η κάθε μάσκα έχει το δικό τους σακουλάκι
Τέλος, τόσο οι γονείς όσο και οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να κατανοήσουν ότι η πανδημία ανέτρεψε την καθημερινότητα όλων μας και εύλογα δημιουργεί αναστάτωση και ανασφάλεια στα παιδιά.
Παιδιά τα οποία έχουν πολλές απορίες ή παρουσιάζουν αντίδραση στη χρήση μάσκας δεν σημαίνει υποχρεωτικά ότι εμφανίζουν αγχώδη διαταραχή ή φοβία. Αντίθετα, ενδέχεται τα παιδιά αυτά να έχουν ανάγκη για περισσότερη πληροφορία.
Τονίζεται ότι τόσο οι γονείς όσο και οι εκπαιδευτικοί, πριν μιλήσουν στα παιδιά θα πρέπει πρώτα οι ίδιοι να έχουν ενημερωθεί και πειστεί για την αναγκαιότητα και ασφάλεια της χρήσης της μάσκας. Ιδιαίτερη σημασία έχει το παιδί να μη λαμβάνει αντικρουόμενα μηνύματα από τους ενήλικες του περιβάλλοντος. Η πληροφορία όμως, θα πρέπει να προσφέρεται με τρόπο κατάλληλο, ανάλογα με το αναπτυξιακό επίπεδο του παιδιού. Εκπαιδευτικοί και παιδίατροι θα πρέπει να είμαστε πάντα διαθέσιμοι να λύσουμε οποιαδήποτε απορία γονέα ή παιδιού, σχετικά με την διαβίωση του παιδιού στο σχολικό περιβάλλον.
